Jeśli myślicie w swojej organizacji o poszerzeniu działalności i chcecie pozyskać środki nie tylko na bezpośrednią organizację zawodów, idealnym rozwiązaniem mogą okazać się fundusze europejskie. Umożliwiają one nawiązanie współpracy z różnymi podmiotami w zakresie sportu, zaangażowanie wolontariuszy czy pracę nad reformowaniem praktyk w sporcie.
Sport w społeczeństwie pełni różnorodne funkcje – jest nie tylko istotnym elementem profilaktyki zdrowotnej, ale ma również ważne zadania w kontekście społecznym czy ekonomicznym. Tym samym można znaleźć wartościowe źródła wsparcia finansowego nie tylko bezpośrednio na organizację zajęć sportowych, ale również na zadania wspomagające rozwój organizacji, jego członków, reformę systemów sportowych czy współpracę między organizacjami sportowymi. Takim źródłem są między innymi fundusze europejskie i programy zarządzane oraz nadzorowane przez Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA), która przeznacza środki również na sport poprzez program Erasmus+.
Erasmus+ Sport
Bezpośrednim programem skierowanym do organizacji sportowych, uczelni, instytucji publicznych czy fundacji jest jedna z akcji programu Erasmus+ – Erasmus+ Sport. Cały program Erasmus+ jest inicjatywą Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu na lata 2014 – 2020, w których to budżet wynosił 16,4 mld. EUR. W tym okresie wsparcie inicjatyw bezpośrednio związanych ze sportem wyniesie łącznie 265 mln EUR. Więcej o samym programie Erasmus+ można dowiedzieć się ze strony FRSE.
W ramach akcji Sport możliwe jest pozyskanie funduszy w trzech obszarach: współpracy partnerskiej, współpracy partnerskiej na małą skalę oraz niekomercyjnych europejskich wydarzeń sportowych, w tym wydarzeń związanych z Europejskim Tygodniem Sportu. Głównymi priorytetami realizowanymi w dziedzinie sportu są:
- eliminowanie transgranicznych zagrożeń dla uczciwości w sporcie, takich jak doping, ustawianie wyników zawodów sportowych i przemoc, a także wszelkiego rodzaju nietolerancji i dyskryminacji;
- promowanie i wspieranie dobrego zarządzania w sporcie i kariery dwutorowej sportowców;
- promowanie wolontariatu w sporcie oraz włączenia społecznego, równych szans i podnoszenia świadomości znaczenia aktywności fizycznej poprawiającej zdrowie dzięki większemu udziałowi i równemu dostępowi do sportu dla wszystkich.
(Więcej informacji TUTAJ)
Współprace partnerskie opierają się na zaangażowaniu, w zależności od skali projektu, co najmniej trzech lub pięciu organizacji z różnych państw europejskich i mają na celu wypracowanie nowych, lepszych praktyk, systemów i możliwości dla osób związanych z środowiskiem sportowym. Maksymalną kwotą, o którą można wnioskować przy współpracy partnerskiej, jest 400 000 EUR, a w przypadku małej współpracy – 60 000 EUR. W roku 2019 zgłoszonych zostało 766 wniosków we wszystkich naborach, a dofinansowanie otrzymały 104 partnerstwa (37 mln EUR) oraz 144 małych partnerstw (7,9 mln EUR). Ponadto dofinansowano 12 niekomercyjnych wydarzeń sportowych (4,8 mln EUR).
Na lata 2021 – 2027 zakładane jest zwiększenie budżetu programu Erasmus+, również środków przeznaczanych na sport. W jego ramach nastąpi nie tylko kontynuacja obecnych obszarów działania, ale zostanie również dodany nabór związany z mobilnością kadr – trenerów oraz pracowników i wolontariuszy organizacji sportowych. W tym obszarze w ostatnich latach zostały przeprowadzone konkursy pilotażowe – zostaną one omówione w części poświęconej dodatkowym możliwościom w sektorze sportowym.
Wnioski w ramach akcji Erasmus+ Sport można składać raz do roku, zwyczajowo na początku kwietnia. Są to inicjatywy składane centralnie, czyli do Agencji Wykonawczej EACEA. Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE), polska Agencja Narodowa, prowadzi działalność informacyjną w zakresie akcji sport. W ramach tej działalności składanie wniosków poprzedzają wydarzenia, które przybliżają funkcjonowanie programów. Od kilku lat w grudniu organizowana jest przez Ministerstwo Sportu oraz FRSE konferencja „Europejskie inicjatywy dla Sportu” mająca na celu omówienie tych programów. Materiały pokonferencyjne z 2019 roku można znaleźć na stronie. Chcąc uzyskać bieżące informacje, m.in. o tegorocznej edycji konferencji, można zapisać się na newsletter FRSE.
Podobne wydarzenie organizowane jest również na początku każdego roku przez Agencję Wykonawczą w Brukseli. Sport Infoday służy zebraniu europejskich organizacji (nie tylko sportowych) oraz poinformowaniu ich o możliwościach współpracy na poziomie europejskim. Wydarzenie to ma na celu również stworzenie platformy do nawiązania nowych współprac. Informację o ostatniej edycji oraz materiały z sesji w języku angielskim są dostępne na stronie.
W zeszłym roku AZS Warszawa we współpracy z FRSE i Ministerstwem Sportu zorganizował Europejski Tydzień Sportu, w ramach którego odbyły się zajęcia dla przedszkoli, szkół, seniorów i wszystkich zainteresowanych. Kulminacją był piknik rodzinny – Europejska Noc Sportu oraz szereg atrakcji sportowych, gier i zabaw, spotkań ze sportowcami, a także bieg Erasmus+.
W tegorocznym naborze w akcji Sport, Akademicki Związek Sportowy złożył wniosek jako koordynator w projekcie związanym z rozwojem Akademickich Mistrzostw Polski w obszarze współpracy partnerskiej na małą skalę. Zostały również złożone dwa kolejne wnioski, w których AZS jest partnerem – po jednym w dwóch rodzajach współprac partnerskich. Wyniki konkursu ogłaszane są w okolicy września, a wybrane projekty rozpoczną się w styczniu 2021.
Konkursy pilotażowe oraz przygotowawcze w dziedzinie sportu
Oprócz siedmioletniego programu dotyczącego możliwości w obszarze sportu Agencja Wykonawcza ogłasza również dodatkowe konkursy w obszarze sportu realizujące założenia rocznego programu EU. Konkursy te mogą być ogłaszane również w ramach działań pilotażowych i przygotowawczych ze względu na zamiary wprowadzenia danego konkursu do stałego programu. Taka sytuacja dotyczy wspomnianej już kwestii mobilności kadr, która pojawi się jako część programu Erasmus+ Sport od roku 2021.
Nabory mogą dotyczyć konkretnych priorytetów i akcji, które wpisane są w realizację strategii EU w dziedzinie sportu. Choć terminy tegorocznych naborów już minęły lub miną w najbliższym czasie, obrazują one możliwości działania w ramach funduszy europejskich. W 2020 takimi dodatkowymi naborami były:
- programy i innowacje infrastrukturalne dla sportu masowego
- monitorowanie i coaching poprzez sport młodzieży zagrożonej radykalizacją postaw
- wymiany i mobilność w sporcie – który będzie częścią programu Erasmus+ od 2021
- sport jako narzędzie integracji i włączenia społecznego uchodźców
Szczegóły oraz informacje o każdym z naborów w języku polskim można znaleźć na stronie.
Europejski Korpus Solidarności
Program pokrewny Erasmus+, który również nastawiony jest na działania związane z młodzieżą i rozwojem społeczności, to Europejski Korpus Solidarności – EKS. Składa się on z trzech typów działań: wolontariat, staże i miejsca pracy oraz projekty solidarności. Wolontariat jest największą częścią tego programu i umożliwia danej organizacji przyjęcie wolontariusza zza granicy na okres od 2 do 12 miesięcy lub organizację wolontariatu grupowego na okres od 2 tygodni do 2 miesięcy.
Drugi z typów działań, który mógłby zainteresować organizacje sportowe, to projekty solidarności. Są to lokalne inicjatywy młodych ludzi mające na celu zmianę otaczającego ich środowiska. W przeciwieństwie do wcześniej przedstawionych inicjatyw mają one charakter lokalny. Przykładowe obszary działania to aktywizacja społeczności lokalnej, promowanie zdrowego trybu życia czy praca z młodzieżą.
Program EKS jest programem zdecentralizowanym, tym samym zarządzanym przez polską Agencję Narodową – FRSE. Agencja przeprowadza obecnie serię spotkań informacyjnych dla przedstawicieli organizacji zainteresowanych programem EKS. Spotkania są profilowane i jedno z nich przeznaczone jest właśnie dla organizacji działających w obszarze sportu. Spotkanie jest darmowe, odbywa się w formie webinarium – szczegóły oraz formularz rejestracyjny można znaleźć na stronie.
Choć programy europejskie nadal nie są w Polsce bardzo popularne jako źródło wsparcia inicjatyw organizacji sportowych, stanowią one wartościową szansę na ich rozwój. Sport akademicki stawia na różnorodny i wszechstronny rozwój swoich członków, jak i całych organizacji – zaangażowanie w takie projekty może być więc istotnym elementem ciągłego doskonalenia ich funkcjonowania.
Tekst: Marianna Pikul
Foto: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji