Katowicki AZS działa już od 75 lat. Jedna z największych jednostek AZS rozpoczyna świętowanie wielkiego jubileuszu.
Historia katowickiego AZS sięga 1945 roku, kiedy to 12 października w pokoju ówczesnego Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Administracji Gospodarczej w Katowicach (dzisiejszy Uniwersytet Ekonomiczny) grupa założycielska w składzie: Juliusz Szaflik, Ruta Wilkusówna, Włodzimierz Felski, Tadeusz Kopel, Franciszek Opiół i Józef Jankowski, powołała pierwszy Zarząd Akademickiego Związku Sportowego w Katowicach. Pierwszym Prezesem wybrany został Juliusz Szaflik, zaś Sekretarzem – Tadeusz Kopel.
Kolorem identyfikującym katowicki AZS został brązowy, po kilku latach zastąpiony obowiązującym do dziś kolorem bordowym. Wraz z początkiem prac organizacyjnych, obejmujących chociażby zabezpieczenie siedziby nowo powstałego klubu czy też bazy sprzętowej, utworzono pierwsze sekcje sportowe – piłki ręcznej, szermierki, piłki nożnej, siatkówki, koszykówki, a w nieco późniejszym okresie także lekkiej atletyki, narciarstwa czy hokeja na lodzie. Zawodnicy w krótkim czasie zaczęli regularnie zdobywać sportowe laury zarówno w kraju, jak i za granicą. W lutym 1946 roku odbyło się pierwsze walne zebranie, podczas którego wyłoniono nowy Zarząd. Prezesem ponownie wybrany został Juliusz Szaflik, a jego zastępcą Włodzimierz Felski. Dwa lata później, w 1948 roku, powołano Zarząd Środowiskowy AZS Katowice, któremu przewodniczył Tadeusz Kopel. Reaktywacja życia studenckiego po wojnie przyniosła AZS Katowice dużą popularność, a bordowo–białe barwy klubowe szybko stały się symbolem sportu akademickiego w regionie.
Mijały lata, powstawały kolejne kluby uczelniane, zwiększała się liczba członków i sekcji sportowych. Azetesiacy spod znaku bordowego gryfa walczyli na arenach krajowych oraz zagranicznych, biorąc udział w Igrzyskach Olimpijskich (po raz pierwszy w 1972 roku), Mistrzostwach Świata czy Europy. Wraz ze sportem wyczynowym rozwijano także sport akademicki. Jesienią 1972 roku z inicjatywy ówczesnych działaczy AZS Katowice oraz działu sportowego „Trybuny Robotniczej” studenci rozpoczęli zmagania o “Paterę Trybuny Robotniczej”, które już rok później zostają przekształcone w Akademickie Mistrzostwa Śląska. Od tej pory AMŚ rozgrywane były corocznie, a rozgrywki trwały przez okrągły rok akademicki. Pierwszy tytuł mistrzowski w klasyfikacji generalnej powędrował do Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego (dzisiejszy AWF), która wyprzedziła na podium studentów gliwickiej Politechniki Śląskiej oraz Uniwersytetu Śląskiego.
Z każdym kolejnym rokiem do rozgrywek przystępowały nowe uczelnie, a program sukcesywnie poszerzano o dodatkowe dyscypliny. Tym sposobem już w czwartej edycji Akademickich Mistrzostw Śląska (1976/1977) udział wzięło 15 uczelni, które rywalizowały w 16 dyscyplinach, m.in. w lekkiej atletyce, koszykówce, siatkówce, piłce nożnej, biegach przełajowych, judo, tenisie stołowym, żeglarstwie, pływaniu, a nawet narciarstwie alpejskim czy klasycznym.
Na początku lat 80. utworzono Zarząd Działalności Gospodarczej, który stał się inicjatorem rozwoju sportu w regionie. Dzięki temu nawiązano współpracę z ośrodkami zagranicznymi, organizowano giełdy sprzętu sportowego, a w czerwcu 1981 roku rozpoczęto wydawanie miesięcznika – Akademickiego Przeglądu Sportowego. Schyłek lat 80. i początek 90. był okresem, w którym sukcesy sportowców AZS Katowice przeplatały się z ich słabszymi występami. Największe triumfy odnotowały hokeistki na trawie (Mistrzynie Polski w latach 1984-1986), natomiast kryzys dotknął drużyny koszykarek, hokeistów na trawie czy badmintonistów, które spadły do niższych lig, a nawet zostały rozwiązane.
W latach 90. dalsze funkcjonowanie sportu akademickiego wymagało reorganizacji AZS w Katowicach. Swoją dotychczasową działalność zakończył Zarząd Środowiskowy AZS Katowice, a pieczę nad jego sekcjami wyczynowymi oraz sportem akademickim przejął Klub Środowiskowy, utworzony w październiku 1993 roku. Klub ponadto pełnił obowiązki organizacji środowiskowej.
Nowy okres w historii katowickiego AZs-u rozpoczął się w 2003 roku, kiedy do życia powołana została Organizacja Środowiskowa AZS Katowice. Jej pierwszym Prezesem wybrano prof. Leszka Blachę.
Dziś AZS Katowice jest największą organizacją, zajmującą się sportem akademickim w regionie. Należy do niej blisko 4 tysiące członków, zrzeszonych w 17 klubach uczelnianych AZS. AZS Katowice odpowiada za organizowanie zawodów sportowych w ramach Akademickich Mistrzostw Śląska. W rozgrywkach obecnie bierze udział ponad 3 tysiące studentów, rywalizujących w 44 dyscyplinach sportowych. Od 2010 roku najlepsi z nich mają swoje “pięć minut” podczas corocznej Gali Śląskiego Sportu Akademickiego. Uroczystość ta organizowana jest w katowickim Kinoteatrze Rialto. Podczas uroczystości wyróżnienia otrzymują najlepsze śląskie uczelnie, sportowcy oraz wyróżniający się działacze katowickiego AZS. Gala stanowi świetną okazję do sportowego podsumowania roku akademickiego.
Opisując istotne etapy w historii AZS Katowice nie sposób pominąć Akademickich Mistrzostw Polski. Przygoda z imprezami ogólnopolskimi rozpoczęła się w 2005 roku, czyli jeszcze w czasach, gdy zawody tego cyklu rozgrywane były pod nazwą Mistrzostw Polski Szkół Wyższych. Trwający już równe 15 lat mariaż katowickiego AZS z imprezami centralnymi przyniósł organizację blisko 50 wydarzeń. Przez ten czas niektóre z nich, między innymi AMP we wspinaczce sportowej czy siatkówce plażowej, stały się na Śląsku imprezami cyklicznymi.
Przed AZS Katowice 75-ty rok działalności. Ten wielki jubileusz uczczony zostanie wyjątkowymi wydarzeniami sportowymi, które w najbliższych miesiącach zawitają na Śląsk.
W trzeci weekend maja, w dniach 15-17.05.2020 na Stadionie Śląskim w Chorzowie odbędą się Akademickie Mistrzostwa Polski w lekkiej atletyce. Największa oraz jedna z najbardziej prestiżowych imprez w całym cyklu AMP corocznie cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony środowiska akademickiego, gromadząc ponad 1200 zawodniczek i zawodników z blisko 100 uczelni i klubów AZS z całej Polski. Będą to jedne z siedmiu AMPów organizowanych w tym sezonie przez AZS Katowice. Z kolei w drugim tygodniu października AZS Katowice będzie gospodarzem Akademickich Mistrzostw Świata w Boksie. W dniach 10-15.10.2020 hala Akademii Wychowania Fizycznego stanie się areną zmagań najlepszych studentów-pięściarzy na świecie. Kulminacja obchodów 75-lecia AZS Katowice nastąpi 4 listopada podczas jubileuszowej Gali Śląskiego Sportu Akademickiego. Uroczystość odbędzie się w sali teatralnej katowickiego Pałacu Młodzieży.
Autor: Mateusz Bula
Zdjęcia: AZS Katowice
