Czemu młodzi sportowcy podejmują decyzję o rezygnacji z wyczynowego uprawiania sportu? Na jakie główne powody tego zjawiska wskazują polscy i fińscy zawodnicy? Jakie działania można podjąć, aby młodzież kończąca przygodę ze sportem, pozostawała w nim w innych rolach? Odpowiedzi na te pytania w ramach realizacji projektu „New Opps – New Opportunities for Drop-out Young Athletes to Continue in Sports” z programu Erasmus+ Sport poszukują działacze klubów AZS Łódź i Oulun Pyrinto.
Okazją do pogłębienia rozważań była wizyta delegacji łódzkiego klubu w Oulu. Podczas tygodniowego pobytu w Finlandii na przełomie września i października działacze i zawodnicy AZS Łódź uczestniczyli w licznych spotkaniach projektowych, dotyczących problemu rezygnacji ze sportu wśród młodych zawodników i możliwości poszukiwania dla nich nowych ścieżek w sporcie.
Najważniejszym punktem wizyty w Oulu było seminarium podsumowujące projekt, podczas którego przedstawiciele obu klubów zaprezentowali wyniki badań dotyczących przyczyn kończenia karier sportowych, a także porównali spostrzeżenia respondentów w obu krajach. Wśród najczęstszych powodów odejścia ze sportu w polskim badaniu wskazywano brak motywacji do dalszego trenowania w związku z brakiem satysfakcji z uprawiania sportu i brakiem możliwości otrzymywania gratyfikacji, brak perspektyw oraz brak progresu w osiąganych wynikach sportowych.
Ponadto delegacja AZS Łódź przybliżyła działalność AZS w Polsce i funkcjonowanie system sportu akademickiego z uwzględnieniem programów kariery dwutorowej. Sport akademicki jawi się jako szansa na odłożenie w czasie decyzji o ostatecznym rozbracie ze sportem. Dla tych zaś, którzy nie chcą kontynuować karier wyczynowych sportowców stwarza możliwości do pozostania w sporcie w innych rolach – działacza lub trenera klubu AZS czy organizatora wydarzeń sportowych. Jedna z uczestniczek projektu, zawodniczka AZS Łódź, aktualna akademicka mistrzyni Polski w skoku w dal Zuzanna Sztachańska przybliżyła historię swojej kariery sportowej, podczas której napotkała wiele przeszkód, ale nie zdecydowała się na rezygnację z trenowania.
W seminarium oprócz reprezentantów obu klubów uczestniczyli także przedstawiciele urzędu miasta Oulu, szkoły Kastellin będącej gospodarzem spotkania, Fińskiej Federacji Lekkoatletycznej i Fińskiego Instytutu Sportu Wyczynowego. Seminarium stanowiło doskonałą okazję do wymiany doświadczeń związanych z uprawianiem sportu przez młodych zawodników i wyzwaniami, z jakimi mierzą się organizacje sportowe i edukacyjne w tym zakresie.
– Udział w projekcie jest dla mnie niesamowitym doświadczeniem. Wizyta w Finlandii uświadomiła mi, że każdy kraj ma swoje wady i zalety, jeśli chodzi o ogólny system sportowy czy program kariery dwutorowej. Bardzo doceniam również możliwość opowiedzenia mojej historii. Mam nadzieję, że moja droga sportowa począwszy od pierwszych kontuzji, idąc przez zmiany trenerów i kończąc na powrocie do wyczynowego sportu po zerwaniu ścięgna Achillesa będzie mogła zainspirować młodych sportowców do niepodawania się i robienia nadal tego co się kocha – przyznała Zuzanna Sztachańska. – Sport łączy ludzi i daje mnóstwo możliwości na łączenie pasji z codziennym życiem. Liczę, że uda nam zwiększyć świadomość środowisk ile jest możliwości na zostanie w sporcie i że sport i nauka mogą iść ze sobą w parze – dodała.
Pobyt reprezentantów AZS Łódź w Oulu był także znakomitą okazją do bliższego poznania działalności i struktury klubu Oulun Pyrinto, a także obejrzenia obiektów sportowych w mieście, takich jak hala sportowa Ouluhalli, sale sportowe w szkole Kastellin czy stadion lekkoatletyczny Raatti. Łodzianie zgodnie stwierdzili, że mamy czego zazdrościć Finom i powinniśmy korzystać z ich rozwiązań w zakresie funkcjonowania obiektów sportowych.
Przedstawiciele AZS Łódź mieli także możliwość przyjrzenia się z bliska zawodom gimnastycznym Barents Gymnastics Competition z udziałem zawodników z północnej Norwegii, Szwecji i Finlandii. Sami również uczestniczyli w aktywnościach sportowych, rywalizując z Oulun Pyrinto w konkursach rzutów lekkoatletycznych – pchnięciu kulą, rzucie oszczepem, rzucie ciężarkiem i rzucie piłeczką palantową.
Wyjazd do Finlandii wiązał się oczywiście z integracją pracowników i zawodników obu klubów, między innymi podczas wizyty w urokliwym ośrodku Koitelinkoski w gminie Kiiminki. Łodzianie podczas tygodniowego pobytu mogli lepiej poznać kulturę Finlandii oraz zwiedzić nie tylko Oulu i okolice, ale także Rovaniemi i położoną nieopodal wioskę świętego Mikołaja. W drodze powrotnej do kraju skorzystali zaś z możliwości zwiedzenia Helsinek.
– Tematyka projektu jest dla mnie niezwykle ciekawa i pozwala na spojrzenie na kwestię kończenia kariery sportowej i możliwości pozostania w sporcie z innej perspektywy. Myślę, że dzięki „New Opps” możemy wspólnie z partnerami z Oulun Pyrinto wypracować wspólne rozwiązania, a jednocześnie wiele się od siebie uczymy w kwestii działalności w sporcie – podzielił się swoimi refleksjami Jakub Wiliński, lekkoatleta AZS Łódź i członek Zarządu KU AZS UŁ. – Ogromne wrażenie zrobiły na mnie obiekty sportowe i szkoła w Oulu, na pewno możemy się uczyć od Finów jak gospodarować przestrzeń na aktywności sportowe i edukacyjne. Program naszego wyjazdu był bardzo intensywny, ale pozwolił zarówno na pogłębienie tematyki projektu, jak i zwiedzenie ciekawych miejsc – dodał.
Obecnie oba klubu pracują nad ostatnimi etapami projektu, którego realizacja została przedłużona do stycznia 2025 roku. AZS Łódź i Oulun Pyrinto liczą na kontynuację owocnej współpracy i planują aplikowanie o kolejne wspólne projekty.
Projekt „New Opps – New Opportunities for Drop-out Young Athletes to Continue in Sports” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Erasmus+ Sport.
