Masz do dyspozycji tylko słuch i dotyk. „Dzwoniąca” piłka, cięższa niż niejeden kamień, zbliża się w Twoim kierunku z prędkością sięgającą 80 km/h. Masz ułamki sekund, by ją zatrzymać…
To goalball – gra drużynowa, włączona jako pierwsza do Igrzysk Paraolimpijskich spośród dyscyplin dla osób niewidomych i niedowidzących. W sporcie pełnosprawnych nie ma odpowiednika dla tej dyscypliny.
Mecz toczy się w polu o wymiarach boiska do piłki siatkowej, a jeden 24-minutowy pojedynek składa się z dwóch połów. Dostępu do bramki o wymiarach: 9 metrów szerokości i 1,3 metra wysokości broni trzech, leżących w poprzek zawodników. Wszyscy mają na oczach specjalne gogle. Tylko dźwięk, wydobywający się z toczącej piłki, pozwala oszacować gdzie ona się znajduje. Jeśli szybko i celnie nie przetną jej toru, tracą bramkę. Czasu jest niewiele.
Silne uderzenie piłki w ciało obrońcy, to chleb powszedni dla graczy. Po odbiciu, piłka często zmienia kierunek. Tylko spryt i doświadczenie pozwalają na jej przechwycenie przed linią bramkową.
W trakcie meczu, na trybunach panuje absolutna cisza. Zadaniem drużyny atakującej jest w ciągu 10 sekund odrzucić piłkę, ważącą 1,25 kilograma w stronę rywala. Tu liczy się taktyka, polegająca na zmyleniu przeciwnika. Czasami gracz, który przejął piłkę, przenosi ją cicho do kolegi, a ten z zaskoczenia, z całej siły ją toczy. Zdarza się też, że zawodnicy podkręcają piłkę, by zmieniła kierunek, a przy tym jeszcze milkną w niej dzwoneczki.
Zarówno atakujący, jak i obrońcy – obie drużyny – mają zasłonięte oczy podczas całego meczu. Jeśli jednak piłka nie odbije się 6 metrów od bramki rywala lub któryś z zawodników chociażby dotknie gogli, zarządzany jest rzut karny, gdzie dostępu do bramki broni już tylko jeden gracz.
Kategorie niepełnosprawności w goalballu:
W tej konkurencji udział biorą jedynie zawodnicy niewidomi i niedowidzący (kat. B1-B3). Aby wyrównać szanse, stosuje się wspomniane wcześniej specjalne gogle.
• kat. B1 – osoby całkowicie niewidome oraz z poczuciem światła, ale bez zdolności rozpoznania przedmiotów lub ich zarysów, bez względu na kierunek i odległość;
• kat. B2 – osoby ze zdolnością rozpoznawania przedmiotów lub ich zarysów, ostrość wzroku 2/60 i/lub ograniczenie pola widzenia w zakresie 5 stopni;
• kat. B3 – osoby ze wzrokiem o ostrości od ponad 2/60 do 6/60 i/lub ograniczeniem pola widzenia od 5 do 20 stopni.
Od pięciu lat studenci z niepełnosprawnościami biorą udział w cyklu Integracyjnych Mistrzostw Polski AZS, w których jedną z dyscyplin jest właśnie goalball. W ostatnich zmaganiach, po emocjonującym finale najlepsza okazała się reprezentacja Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy.
O wysokim poziomie trudności przekonali się również uczestnicy Akademii Liderów AZS, zorganizowanej w 2019 roku w Zieleńcu. Pełnosprawni uświadomili sobie, jak ważną rolę w życiu człowieka stanowi wzrok. Odbieramy nim aż 80% bodźców, które do nas docierają ze środowiska. Zawodnikom zostały zasłonięte oczy, a do ich zadań należało złapanie piłki od partnera stojącego naprzeciw lub oddanie rzutu do kosza na podstawie udzielanych wskazówek. Nie było to łatwe!